„Pstryk” – analiza i interpretacja wiersza Juliana Tuwima. Poznaj informacje o epoce międzywojnia i biografię poety w Wikipedii.
tekst | interpretacja |
---|---|
Sterczy w ścianie taki pstryczek, Mały pstryczek-elektryczek, Jak tym pstryczkiem zrobić pstryk, To się widno robi w mig. Bardzo łatwo: |
![]() Pstryk to wiersz opiewający postęp cywilizacyjny, elektryfikację. Współczesne dzieci nie pamiętają, ale dawno temu ich przodkowie odrabiali zadania domowe przy świetle świec lub lamp naftowych. Prąd elektryczny okazał się wielkim wynalazkiem i dzisiaj takich pstryczków-elektryczków jest wszędzie bardzo dużo. Świat bez prądu oznacza, że nie moglibyśmy oglądać telewizji, słuchać muzyki, nie byłoby też pralek i zmywarek, odkurzaczy i mikserów… To byłoby straszne. W kolejnych strofach widzimy, jak łatwo pstryczek włącza światło i zmienia tym świat. Poeta pyta retorycznie, kim jest? My dobrze wiemy, jak wyglądałby świat bez niego. |
Edukacja domowa
Interpretacja
Dzięki poezji uczymy się nazywać świat, wzbogacając słownictwo i wrażliwość. Wyobraź sobie, że jesteś autorem tego wiersza i chcesz wyjaśnić kilka ważnych spraw. To będzie Twoje osobiste odczytanie ukrytych w tekście sensów.
- Używając pięciu zdań pojedynczych (z orzeczeniem czasownikowym) lub więcej, wyjaśnij: jaką ważną wiedzą chcesz się podzielić?
- Nazwij przedstawione doświadczenia, emocje i oceń czy mają pozytywny wpływ na człowieka?
- Które ze zdań, wersów (możesz zacytować) uważasz za najważniejsze i dlaczego?
- Napisz zdanie będące głównym przesłaniem całego wiersza. Przekształć je na slogan czy życiową maksymę, którą chętnie zapiszesz w swoim pamiętniku.
- Oceń, czy wiersz może się podobać? Uzasadnij stanowisko.
- Zobrazuj graficznie główną myśl za pomocą pracy plastycznej lub multimedialnej.
Budowa i gramatyka
Do czasów pojawienia się wiersza wolnego, utwory liryczne miały budowę regularną, rytmikę i rymy jak współczesne piosenki pop, rap, reggae i in. Nic w tym dziwnego, poezja pochodzi od pieśni i śpiewania.
- Określ gatunek liryki i wiersza.
- Zbadaj nastrój kolejnych części i całego dzieła.
- Wypisz pierwszy, trzeci, piąty wyraz z wiersza i określ, jakie to części mowy?
- Wypisz z wiersza pięć kolejnych orzeczeń czasownikowych i/lub złożonych. Z każdym ułóż po jednym zdaniu.
Budowa wiersza
Utwór został zbudowany z 5 strof, w każdej z nich są różne liczby wersów: 4 (sylaby: 8, 8, 7, 7), 6 (4, 4, 7, 7, 7, 7), 4 (8, 7, 4, 4), 3 (7,8,7), 6(8, 7, 7, 7, 4, 3). Występują też rymy żeńskie (pstryczek – elektryczek, łatwo – światło) i męskie (pstryk – mig, raz – nas) sąsiednie. Pytajniki i wykrzykniki służą podkreśleniu emocji, podobnie swoista pisownia wielką literą i wprowadzenie onomatopei „PRRRRĄD!”.

Cieszę się, że żyję w epoce pełnej światła…