Analiza i interpretacja wiersza Haliny Poświatowskiej „W twoich doskonałych palcach…” . Poznaj informacje o epoce międzywojnia i biografię poetki w Wikipedii
tekst | interpretacja |
---|---|
***
w twoich doskonałych palcach
zapach drażni – mówi: istniejesz
zielonymi księżycami płonę |
„W twoich doskonałych palcach…” to erotyk, wiersz o tematyce miłosnej. Nie chodzi tutaj tylko o miłość, jaką znamy z wyznań, o stan emocjonalny zakochanego człowieka. Dostrzegamy tutaj miłość fizyczną, zbliżenie się zakochanych do siebie. Bohaterem jest podmiot liryczny ujawniający się czasownikiem „jestem” w 1. os. l. poj. Próbuje opisać stan, jaki towarzyszy mu podczas miłosnych uniesień.
Dotyk ukochanej osoby wprawia go w drżenie. Traci zmysły i przestaje istnieć, zatraca się w dotyku. Czuje się jak liść, porównanie, gdy się całują. „Śpiew liści” to animizacja, próba wskazania paraleli pomiędzy miłosnym uniesieniem a dźwiękiem liścia. Czy ktoś kiedyś słyszał liście? Dotyk i pocałunki wprawiają w stan drżenia i uciszają kochanków. Zapach kochanej osoby drażni – denerwuje, ponieważ nie pozwala zapomnieć, uciec od tego świata, czego domagają się tracone wolno zmysły. Poddany emocjom i rozkoszy ciała, otulony ciszą i ciemnością podmiot wolałby całkiem zniknąć, przenieść się do innej przestrzeni, co też później czyni. Zamienia się w światło, przenika i odlatuje z realnego ziemskiego świata w kosmos? To stan miłosnej ekstazy a nie Księżyc, Mars czy Pluton. Zielone księżyce w ostatniej strofie mogą być zapisanym wrażeniem miłosnym, refleksem świateł nocnych odbijanych od różnych przedmiotów. Ciemność i umarły świat to symbole tego, co odeszło wraz z pierwszymi oznakami miłości kochanków. Gdy podmiot płonie – jest pełen rozkoszy – partner miłosny dostrzega jego usta i ich czerwień. Słony smak mają krople potu spadające na organizmy przepełnione pulsującą szybko krwią w żyłach. Kochankowie osiągają wówczas szczyt swojej miłosnej ekstazy i spełnienia, szczęścia. Wiersz składa się z 3 strof i jednego wersu, przypominając klasyczny sonet, ale jest to wiersz wolny, współczesny, bez rymów. |
zielonymi księżycami płonę
Edukacja domowa
Interpretacja
Dzięki poezji uczymy się nazywać świat, wzbogacając słownictwo i wrażliwość. Wyobraź sobie, że jesteś autorem tego wiersza i chcesz wyjaśnić kilka ważnych spraw. To będzie Twoje osobiste odczytanie ukrytych w tekście sensów.
- Używając pięciu zdań pojedynczych (z orzeczeniem czasownikowym) lub więcej, wyjaśnij: jaką ważną wiedzą chcesz się podzielić?
- Nazwij przedstawione doświadczenia, emocje i oceń czy mają pozytywny wpływ na człowieka?
- Które ze zdań, wersów (możesz zacytować) uważasz za najważniejsze i dlaczego?
- Napisz zdanie będące głównym przesłaniem całego wiersza. Przekształć je na slogan czy życiową maksymę, którą chętnie zapiszesz w swoim pamiętniku.
- Oceń, czy wiersz może się podobać? Uzasadnij stanowisko.
- Zobrazuj graficznie główną myśl za pomocą pracy plastycznej lub multimedialnej.
Budowa i gramatyka
Do czasów pojawienia się wiersza wolnego, utwory liryczne miały budowę regularną, rytmikę i rymy jak współczesne piosenki pop, rap, reggae i in. Nic w tym dziwnego, poezja pochodzi od pieśni i śpiewania.
- Określ gatunek liryki i wiersza.
- Zbadaj nastrój kolejnych części i całego dzieła.
- Wypisz pierwszy, trzeci, piąty wyraz z wiersza i określ, jakie to części mowy?
- Wypisz z wiersza pięć kolejnych orzeczeń czasownikowych i/lub złożonych. Z każdym ułóż po jednym zdaniu.
Miłość fizyczna, seks, jest najwspanialszą częścią życia dwojga kochających się ludzi
Życiowe inspiracje
„W twoich doskonałych palcach…” jest erotykiem opisującym uniesienie miłosne kochanków i rozkosz współżycia. To największa przyjemność, jakiej ludzie mogą doznawać.
Badaczka twórczości H. Poświatowskiej Grażyna Borkowska w „Nierozważnej i romantycznej. O poezji Haliny Poświatowskiej” pisała na temat motywu miłości w wierszach poetki:
„Miłość rozgrywa się zawsze w wymiarze kosmicznym, pomiędzy niebem a ziemią, pośród spraw ostatecznych. Było to znacznie bardziej wymowne i dramatyczne niż stylizowany kostium bohaterek literackich i historycznych, który miłosne cierpienie zamykał w granicach historii ludzkiej.
Tymczasem w wierszach Poświatowskiej miłość, tak jak życie i śmierć, nie dotyczy tylko świata ludzkiego. Miłość jest zasadą istnienia, funkcjonującą na różnych poziomach biologicznej organizacji. Przez to miłość upodobnia nas do innych form życia. (Tygodnik Powszechny, nr 1, 03.01.1999 r.)”
W wierszu „W twoich doskonałych palcach…” nie widać miłości jako elementu natury, świata przyrody i wszechświata. Widoczne jest za to pełne zaufania i troski kochanków oddawanie się rozkoszy.
Dzisiaj można mówić o miłości fizycznej, można też używać takich pojęć jak rozkosz, spełnienie, zadowolenie ze współżycia czy orgazm. Nie musimy używać metafor i kosmosu, aby interpretować wiersze o miłości fizycznej, o seksie. Z drugiej strony pamiętajmy, iż jest to intymna sfera życia człowieka (zob. Miłość i seks w literaturze pięknej) .